Bilinçsiz vitamin kullanımına dikkat !!
Değerli okuyucular vitaminler ile ilgili devamlı bazı yazılar okuyoruz. Sık sık değişik vitaminlerin faydalarından ve bunların eksikliklerinden bahsediliyor ve bize vitamin içeren ürünler satılmaya çalışılıyor. Gerçekten de vitamin ilaçları, günümüzde leblebi gibi alınan, sık ve bilinçsiz şekilde kullanılan ilaçlar arasındadır. Sadece eczanelerde değil, değişik satış yerlerinde hatta elden bu tip ürünlerin satıldığı ve ciddi bir alıcı bulduğu görülmektedir. Üstelik bu ürünler mucize sonuçlar vaadiyle pazarlanmaktadır. Pek çok hastanın doktoruna ‘hiç olmazsa bir vitamin hapı yazsanız’ diye istekte bulunduğuna hepimiz şahit olmuşuzdur. Bu ürünler pazarlanırken veya birisi tarafından istenirken bir vitamin eksikliği var mı yok mu? Fazladan alınan vitaminlerin vücuda faydası mı var yoksa zararlı mı? Bunlar hiç hesaba katılmıyor. Bu yazımda sizlere vitaminler hakkında bazı genel bilgiler aktarmak istiyorum.
Vitaminler, vücudun metabolik ihtiyaçları için gerekli olan maddelerdir. Bunların çok az bir kısmı vücutta yapılabilir, esas olarak dışarıdan alınmaları gerekir.
Vitamin ilaçları ise tek başına insan vücudunun tüm vitamin ve mineral ihtiyacını karşılamaktan uzaktırlar. Çünkü şu ana kadar keşfedilmiş olan vitamin ve eser elementlerin dışında keşfedilmemiş ve vücutta çok az miktarlarda bulunan ancak önemli işlevleri olan çok sayıda madde vardır. Bunlar ancak besin maddeleri alındığında vücuda girebilir. Dengeli beslenme için bazı besin maddelerini ihmal etmek ve bunları vitamin ilaçlarından karşıladığına inanmak büyük hatadır. Tüm vitamin ve mineralleri dengeli olarak almanın en emin yolu dengeli ve tüm besin gruplarından oluşan karışık bir beslenme tarzı benimsemektir. Şunu açık bir şekilde ifade etmek istiyorum ki, ülkemiz onlarca meyve sebzenin bol miktarda yetiştiği Dünyadaki nadir ülkelerden biridir. Farklı bir durum olmadıkça, bizim toplumumuzda normal bir sofraya oturup dengeli beslenen birinde vitamin eksikliği ortaya çıkması pek muhtemel değildir. Sağlık sorunu olan birinde herhangi bir vitaminin normal seviyenin altına inmesi ise farklı bir durumdur.
Vücudun vitamin ihtiyacı ne kadardır?
Vücudun her vitamine belli bir miktarda ihtiyacı vardır. Ancak bazı durumlarda organizma daha fazla vitamine ihtiyaç gösterebilir. Aşağıda bilinen bazı vitaminlerin günlük ihtiyaçlarını göreceksiniz.
Çocuklar Yetişkinler
A vitamini 2500 IU 5000 IU
B1 vitamini 0.7 mg 1.5 mg
B6 vitamini 0.7 mg 2 mg
B12 vitamini 3 mg 6 mg
C vitamini 40 mg 60 mg
D vitamini 400 IU 400 IU
E vitamini 10 IU 30 IU
Vücudun vitamin ihtiyacının arttığı durumlar nelerdir?
Normal beslenen bir kişi vitamin ihtiyaçlarını besinlerden rahatlıkla karşılayabilir. Ancak bazı durumlarda alınması gereken vitamin ihtiyacı artar. Bu durumda dışarıdan vitamin takviyesi yapılmalıdır. Bunları şu şekilde özetlememiz mümkündür:
- Büyüme ve çocukluk dönemi
- Gebelik
- Emzirme dönemi
- Ateşli hastalıklar
- Hipertiroidi
- Dengesiz beslenme
- Gıdaların barsaktan emilimlerinin bozulması
- Aşırı kusmalar
- Ciddi ishaller
- İlaç-vitamin etkileşmeleri
Vitaminler esas itibariyle suda ve yağda eriyenler olmak üzere iki ana grupta toplanır.
Bunlar arasında yapısal ve fonksiyonel olarak önemli farklar vardır. Bu vitaminler hakkında daha sonraki yazılarımda sizlere detaylı bilgi aktarmaya çalışacağım.
Değerli okuyucularım sizlere vitaminlerin gereksiz yere, fazladan alınmaması gereken ilaçlar olduğunu tekrar hatırlatmak istiyorum. Her ilaç gibi vitaminlerde ancak doktor gerekli görürse alınmalıdır. Nereden geldiği, ne olduğu, kaynağı belli olmayan vitamin adı altında satılan ürünlerden uzak durmanız gerektiğini önemle vurguluyorum.
Sağlıklı günler dileklerimle…
Prof.Dr.Erdoğan Sözüer
Genel Cerrahi Uzmanı