Meme Kanserinde Meme Koruyucu Cerrahi Uygulamaları

Değerli okuyucular bu gün sizlere meme kanserini tedavisinde memenin tamamının alınmadığı ve meme koruyucu  ameliyatlar olarak  isimlendirilen tedavi yönteminden söz edeceğim. Meme koruyucu ameliyatlar son yıllarda çok konuşulur oldu, hatta  bu konu bir ara basında ‘memelerin gereksiz yere çıkartıldığı’ şeklindeki haberler ile de gündeme geldi. Bu işin aslı nedir?

 

Meme kadınlar için önemli bir organdır. Memesini çıkardığımız hastalarımızın bazılarında psikolojik, hatta psikiyatrik destek gerekmektedir. Çünkü meme kadın için sadece fizyolojik bir organ değildir, kadınlığın, düzgün şekilli olmanın bir simgesidir ve aynı zamanda seksolojik bir organdır. Dolayısı ile memenin kaybı kadınları ruhen derinden etkiler. Kültürel düzey arttıkça bunun izleri daha belirgin hale gelir. Meme kanseri nedeniyle memenin tamamının çıkartılması ameliyatı yapılan hastalara meme rekonstrüksiyonu, yani plastik olarak başka dokulardan meme yapılması mümkündür, veya protezler ile bu hastalara kozmetik olarak yardımcı olmak mümkündür. Bu konuda da gerek ameliyat öncesi gerekse daha sonraki dönemlerde plastik cerrahi Anabilim Dalındaki öğretim üyesi arkadaşlarımız ile temas halinde olmaktayız ve bu arkadaşlarımız tarafından başarılı şekilde hastalara rekonstrüktif  cerrahiler uygulanmaktadır.

 

Evet, meme kanserinin cerrahi tedavisinde tıbbi gelişmelere paralel olarak yıllar itibariyle daha sınırlı ameliyatlar yapılabildiği bir gerçektir. Burada en önemli husus hangi hastaya meme koruyucu ameliyat yapılabileceğine karar vermektir. Şunu üzerine basa basa söylemek istiyorum ki, her meme kanserinde meme koruyucu cerrahi uygulanmamalıdır. Bu şekilde kendisine memesinin alınması gerektiğini söylediğimiz fakat, başka merkezlere giderek meme koruyucu ameliyat yaptıran ve ameliyattan bir kaç ay sonra bize tüm memesi, hatta göğsü tutularak gelen hastalarımız oldu. Maalesef bunlara daha sonra hiçbir şey yapamadık. Sizin memenizi koruyacağız dendiği zaman, bu ifade hastanın hoşuna gidiyor. Ancak cerrahide her uygulamayı doğru hastaya doğru şekilde yapmak gerekir. İyi sonuçlara ulaşabilmenin en önemli şartı budur.

 

 

 

Nasıl ki her meme kanserinde memenin tamamen alınması gerekmiyorsa, yine her meme kanserinde meme koruyucu cerrahi uygulanamaz. Cerrahide her hastalıkta yapılması gereken işlemler vardır ve bunların dünyaca genel kabul görmüş prensipleri vardır. Hiçbir cerrah kendi kafasına göre, kendi kurallarına göre ameliyat yapamaz.

 

Meme koruyucu ameliyat yapılabilmesi için kanserin erken dönemde olması, belli bir büyüklüğü geçmemesi,  memede sadece bir bölgede olması ve ameliyat sonrası dönemde ışın tedavisi almasına engel bir durumun olmaması gerekmektedir.

 

Meme koruyucu cerrahi ile ne fayda sağlanmaktadır?

 

ü   Uygun hastalarda memenin daha az bir kısmı çıkartılarak büyük ameliyatlardaki

kadar etkili bir şekilde tedavisinin sağlanabilir.  

 

ü  Büyük ameliyatların istenmeyen yan etkilerinden korunulur. Bunların başında koltuk altı lenf bezlerinin çıkartıldığı taraftaki kolun şişmesidir (lenfödem). Bunun sebebi lenf akımının bozulması ve lenf sıvısının birikmesidir.

 

Lenfödem’den  korunabilmek için ameliyat sonrası dikkat  edilecek bazı hususlar vardır:

-          Aynı taraf  kolundan  enjeksiyon kan alma işlemi yapılmamalıdır.

-          Aynı taraf kolundan tansiyon ölçme işlemi yapılmamalıdır.

-          Aynı taraf kolunu aşırı zorlamalardan uzak tutulmalıdır (5 kg. dan fazla yük, askılı çantanın uzun süre taşınması gibi).

-          Banyo yaparken, bulaşık yıkarken, güneş banyosu yaparken (sauna, küvet yasak) sıcaklık farklılıklarından sakının. Kolunuzu güneşten koruyun.

-          Aynı taraf parmaklarına veya kola elastik bantlar ve sıkı mücevherat takmayın.

-          Her çeşit travmadan uzak durun (sıyrık, kesik, güneş yanığı ve diğer yanıklar, spor yaralanmaları, böcek ısırıkları, kedi tırmalaması).  

-          Ev işleri, bahçecilik ve benzer işler yaparken eldiven giyin Aynı taraf kolundan kan basıncı ölçülmemelidir.

-          Tırnaklarınıza manikür yaparken, şeytan tırnaklarınızı kesmekten kaçının (manikürcünüze söyleyin!).

 

Sağlıklı günler dileklerimle…

 

Prof.Dr.Erdoğan Sözüer

Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzmanı