Meme Kanserinde Erken Teşhis Hayat Kurtarır

Değerli okuyucular, meme kanseri erken tanı konulduğunda tedavisi mümkün olan ve çok iyi neticeler aldığımız bir hastalıktır. Bu nedenle bütün gayretimiz hastalığı erken tanıyabilmek içindir. Burada hekime düşen görevler olduğu gibi hastaya da bazı görevler düşmektedir. Hatta öncelikle hanımların göğüslerine gerekli özeni ve dikkati göstermeleri anahtar rol oynamaktadır. Günümüzde hala memesinde veya koltuk altında ciddi boyutlara ulaşmış kitleler ile bize gelen hastalarımız vardır. İşte ‘kendi kendini muayene’ meme hastalıklarının erken tanınması için çok öneli bir adımdır. Çünkü memedeki kitlelerin %75-80’i, hastanın kendisi tarafından tesadüfen, ya da kendi kendini muayene ile bulunur. Bu muayenede dikkati çeken herhangi bir anormallik uyarıcı olmalı ve hasta mutlaka bir Genel Cerrahi uzmanına başvurmalıdır. Bugün sizlere meme kanserinin erken tanınmasında hayati önem taşıyan kendi kendini meme muayenesi yöntemi  hakkındaki  bilgileri bazı soruların cevaplarını vererek aktarmaya çalışacağım.

 

Kadınların kendi kendilerini muayene yöntemi 1972 yılında  Finlandiya’da sağlık bakanlığı tarafından başlatılan bir program ile gündeme gelmiştir. Önceleri çok az kadın bu programa katılırken, program hakkında düzenli bilgi verildikçe bunu uygulayan kadın sayısı giderek artmıştır. Burada eğitimin her konuda ne kadar önemli olduğu bir kere daha ortaya çıkmaktadır. Dolayısı ile her kadın bu muayeneyi öğrenmeli ve bunu düzenli olarak yapmayı bir alışkanlık haline getirmelidir.

 

Kendi kendini muayene ne zaman yapılacak?

· Ayda bir kez, iki adet dönemi  arasında.

· Adet görmeyen kadınlar ise her ayın kendi belirledikleri bir gününde (örneğin 

   her ayın ilk Pazar günü) bu muayeneyi yapabilirler.

Kendi kendini muayenede ne aranacak?

·  Ele gelen kitle

·  Meme de şekil değişikliği

·  Meme derisinde değişiklik

·  Koltuk altı lenf bezi büyümeleri

·  Meme başından gelen akıntı

·  Meme başında yara, pullanma, kabuklaşma

 

Kendi kendini muayene nasıl yapılır?

1.      Gözle değerlendirme: İyi aydınlatılmış ve rahatsız edilmeyeceğiniz bir odada üstünüzü çıkarıp, ayna karşısına geçerek meme muayenenize başlayın. Belden üst tarafı çıplak olacak şekilde aynanın karşısında dik bir şekilde durun ve dikkatle göğüslerinize bakın, inceleyin. Her iki memede alışılmadık bir durumun varlığını gözleyin. Alışılmadık durum nedir? Ciltte buruşukluk, meme başından akıntı, iki meme arasında dikkat çekecek büyüklük farkı, meme başında yara, kabuklanma gibi belirtiler. Gözle değerlendirmeyi şu pozisyonlarda tekrarlayın.

Kollar yanlara sarkık durumda

      Kollar baş üzerine kaldırılmış durumda

Eller beli sıkıca bastırır vaziyette

 

                       Şekil 1: Gözle değerlendirme

 

                   

             Şekil 2: Ayakta ve yatar pozisyonda elle değerlendirme

                                                                                           

2. Ayakta ve yatar pozisyonda elle değerlendirme: Sırtüstü yatılır, muayene edilecek meme tarafındaki kol baş altına konur, böylece memenin göğüs kasları üzerinde en iyi şekilde muayene edilebileceği pozisyon sağlanır. Hatta bunun için muayene edilecek meme tarafındaki omuz ve sırt altına küçük bir yastık ta konulabilir. Ve yine meme her yöne doğru dairesel hareketler ile muayene edilir.

 

Memenin ayakta ve yatar pozisyonda elle değerlendirilmesinde 

dairesel ve dikey tarama yapılabilir.

 

 

                                                

                          Şekil 3 : Dairesel ve dikey meme taraması                 

 

Parmakların iç yüzleri daha hassastır. Parmaklarınızı nazikçe bastırarak meme derisini hareket ettirmeye ve alttaki dokulardan ayırmaya çalışın. Sadece, parmaklar deri üzerinde kaydırılırsa alttaki dokular hakkında fikir sahibi olunmaz.

 

 

 

 

     Şekil 4 : Muayenede parmak uçlarının kullanılması.

Elle muayene yapılırken, sol memenizi muayene ederken sağ elinizi, sağ memenizi muayene ederken ise sol elinizin üç parmağının iç yüzlerini kullanarak muayene edin (Şekil 4). Hiç bir zaman parmak uçlarınızı kullanmayın. Çünkü daha az duyarlıdırlar ve tırnaklarınız muayeneyi engeller. Hiç bir zaman başparmak ve bir diğer parmak arasında memenizi sıkıştırmayın çünkü bu şekilde olmayan şişlikler hissedersiniz.

 

3. Meme ucundan akıntı var mı? Kendi kendini muayenenin son aşamasında, meme ucunu hafifçe iki parmağınız arasına alarak sıkınız, bir akıntı veya kanama olup olmadığını kontrol ediniz.

Değerli okuyucular, kendi kendini meme muayenesi’nin meme kanserinin erken tanısında çok önemli bir rolü olduğunu tekrar hatırlatıyor ve hepinize sağlıklı günler diliyorum.

 

Prof.Dr.Erdoğan Sözüer

Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzmanı