Tiroit bezinin yetersiz çalışması: Hipotiroidi...!

Değerli okuyucular daha önceki yazılarımızda tiroit bezinin organizma için ne kadar önemli olduğunu ve aşırı çalıştığı zaman ne gibi olumsuzlukların meydana gelebileceğini anlatmıştık. Bu günkü yazımızda ise tam tersine tiroit bezinin normalden az çalışması (hipotiroidi) durumunda organizmada neler olabileceği konusunda sizlere bazı bilgiler aktarmaya çalışacağım. Hipotiroidi hastalarda cerrahi müdahaleler için de özel bir durum arz eder. Hipotiroidili hastaların ameliyat travmasına cevap verebilme (ameliyata dayanabilme) güçleri çok düşük olduğu için bu hastaları herhangi bir ameliyata almadan önce çok dikkatli bir şekilde hazırlamak gerekir. Aksi halde gerek ameliyatta gerekse ameliyat sonrası istenmeyen durumlar ile karşılaşılır.

Hipotiroidi ne demektir ? Ne gibi belirtiler ortaya çıkar?

Hipotiroidi çeşitli sebeplerle tiroit beznini normalden az çalışması ve vücudun ihtiyacı olan tiroit hormonlarını üretememesi demektir. Bu durumda  bazı belirtile ortaya çıkar. Organizmanın metabolizma hızı yavaşlar, hemen hemen tüm organların işlevlerinde yavaşlama olur. Bunların bazılarını şu şekilde özetleyebiliriz:

-          Kilo alma ve diyet düzenlemelerine rağmen kilo verememe

-          Barsak hareketlerinin yavaşlamasına bağlı olarak kabızlık

-          Zihinsel işlevlerin yavaşlamasına bağlı olarak unutkanlık, uykuya eğilim, sakarlık, yavaş konuşma.

-          Reflekslerde azalma

-          Saç dökülmesi, ciltte kuruma ve soğukluk hissi

-          Vücutta su tutulumuna bağı olarak yüzde, göz kapaklarında ve bacaklarda ödem

-          Soğuğa tahammülsüzlük, üşüme, vücut ısısında düşme

-          Ses kalınlaşması, ses kısılması

-          Cinsel isteksizlik, adet düzensizliği

-          Depresyona eğilim: Tiroit hormon yetersizliklerinde  içe kapanıklık, algılama yeteneğinde bozukluk ve depresif davranışları daha sık görülmektedir. Bazı hastalar bu şikayetler nedeniyle önce psikiyatristlere gitmekte ve daha sonra yapılan değerlendirmede altta yatan sebebin hroidi olduğu ortaya çıkmaktadır.

Hipotiroidi  kısırlığa yol açar  mı?

Evet hipotiroidisi olan  hastalarda hamile kalmada zorluklar görülmektedir. Çünkü hormonal  değişiklikler ile seyreden guatr hastalarında sıklıkla yumurtalık fonksiyonlarında bozulma ve adet düzensizlikleri ortaya çıkmaktadır. Bu da hastanın üreme sistemi üzerinde olumsuz etkilere yol açmakta hamile kalmasını zorlaştırmaktadır. Tedavi ile tiroid hormon düzeyleri normale getirilen hastalarda  üreme fonksiyonlarının da  normale dönmesi beklenir.

Erkeklerde de tiroit hormon yetersizliği veya fazlalığı sperm sayı, kalite ve hareketliliğini etkileyebilir. Bütün bunlar kısırlığa yol açabilecek sebeplerdir.

Hipotiroidi hastalığında tanı nasıl konmaktadaır?

? Kan tahlilleri: T3, T4 ve TSH  seviyesinin belirlenmesi   

? Tiroit ultrasonografisi

? Tiroit sintigrafisi  

Hipotiroidi tedavisi nasıldır?

Günümüzde tiroit hormonu eksikliğinin tedavisinde T4 hormonunun sentetik olarak türetilmiş ve tablet haline getirilmiş şekli kullanılmaktadır. Bu hastalar ömür boyu ilaç kullanmak durumundadır. Tedavide kullanılan tiroid hormonunun standart dozu yoktur. Tedavi dozu hormon seviyesinin düşüklüğüne göre belirlenir ve tedavi etkinliği belirli aralıklarla takip edilir. Bu nedenle her hastada yapılacak ölçüm ve takiplerle gerçek ve doğru idame dozu bulunmalıdır. Bunun için tiroid hormonlarının kan seviyesi ölçümleri yapılması önemlidir. 

Sağlıklı günler dileklerimle…

Prof.Dr.Erdoğan Sözüer

Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzmanı