Hastalıklarda Erken Tanı Hayat Kurtarır...!
Değerli okuyucular her fırsatta hastalıkların tedavisi ve iyileşme süreci üzerinde etkili olan en önemli faktörün erken tanı olduğunu vurguluyoruz. Pek çok önemli hastalıkta hastalarımızın ciddi gecikmelerle bize geldiğini, tedavi için önemli zaman kayıpları olduğunu görüyoruz.
Erken tanıdan bir adım daha geriye gidecek olursak hepimizin hastalıklara yol açan bazı risk faktörlerinden uzak durmaya özen göstermemiz gerekmektedir. Çünkü günümüzde artık nelerin ciddi rahatsızlıklara yol açtığı ile ilgili bazı faktörler hakkında kesin bilgilere sahibiz. Bunların bazılarını aşağıda özetlemeye çalıştım.
Beslenme alışkanlıkları: Uzun raf ömrü olan gıdaların tüketilmesi, liften fakir beslenme, fazla kalorili ve yağlı beslenme vs. özellikle sindirim sisteminde ciddi hastalıklara yol açabilir. Ciddi yağ ve baharat ihtiva eden kızartma eden gıdalardan (özellikle cipslerden) uzak durulmalıdır. Keza içeceklerde önemlidir. Özellikle son yıllarda gazlı içecek ve içinde katkı maddeleri olan içecek tüketiminin arttığını görüyoruz.
Sigara: Sigara ve tütün ürünlerinin akciğer, gırtlak, yemek borusu, solunum borusu, pankreas, rahim ağzı, böbrek ve idrar torbası (mesane) hastalıklarına yol açtığını biliyoruz.
Sadece sigara içenlerin değil, sigara dumanı etkisinde kalanlarda bu risk gurubuna dahildir. Sigarada 5000’den fazla zararlı madde vardır.
o Nikotin. Sigara bağımlılığına yol açan madde. Bu öyle bir zehir ki 1 gramı damardan verildiğinde bir atı dahi öldürebilir.
o Karbonmonoksit. Soba zehirlenmelerinde insanların ölümüne yol açan zehirli gaz. Kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltarak zehirleyen madde.
o Katran.
Gelişmiş ülkeler kendi vatandaşlarını sigaranın zararlarından uzak tutmak için büyük uğraşlar veriyorlar. Kendi ülkelerinde sigara üretimini kısıtlamakta veya tamamen durdururken, üçüncü dünya ülkelerinde sigara fabrikaları açmaktadırlar, neden? Bu soru üzerinde kafa yormaya değer sanıyorum.
Alkol: Alkolun zerresi zehirdir. Vücutta etkilemediği ve zarar vermediği organ ve doku yoktur. Özellikle karaciğer, pankreas, mide ve kalın barsak üzerinde çok zararlı etkileri vardır.
Kirli hava: Fabrika gazları, yakıt gazları, egzost gazı gibi soluduğumuz havayı kirleten etkenler başta kanser olmak üzere pek çok ciddi rahatsızlıklara yol açmaktadır.
Güneş ışınlarından korunma: Güneş ışınlarında bulunan ultraviyole ışınlarının zararlı olduğunu biliyoruz. Bazı deri kanserleri güneş ışınlarına maruz kalma sonucunda ortaya çıkıyor. Bu nedenle güneş ışınından korunulması ile bu kanserlerin gelişimi engellenebilir.
Obezite (şişmanlık): Şişmanlığın vücutta etkilemediği organ ve sistem yoktur, buna bağlı olarak ta bazı hastalıklar ortaya çıkmaktadır. Aşağıda bunların bazılarını özetlemeye çalıştım.
Astım Uyku apnesi
Migren Depresyon
Kolesterol yükselmesi Kalp damar hastalıkları
Yüksek tansiyon Şeker hastalığı
Karaciğer yağlanması Reflü hastalığı
Karın duvarında yırtılmalar Varis hastalığı
Gut hastalığı Yumurtalıklarda kist oluşması
İdrar kaçırma Eklem hastalıkları
Yaşam kalitesinde bozulma Bazı organlarda kanser görülme riskinde artış
Stres faktörü: Modern çağın en önemli problemi giderek artan stres faktörleri. İnsanlar giderek daha çok şeylere sahip oluyorlar, hayatı kolaylaştıran pek çok yeni modern buluş yapılıyor ama giderek daha zor tatmin olan, mutsuz, daha az gülen bir toplum yapısı oluştuğunu görüyoruz. Bu da organizmanın başta savunma sistemi olmak üzere pek çok organını, sistemini etkiliyor ve hastalıklara davetiye çıkartıyor.
Sevgili okuyucular, toplum olarak kendi kendimize teşhis koyma, eş dosttan ilaç alarak tedavi olma veya eczaneden bilinçsizce ilaç alma konusunda eğilimli olduğumuzu kabul edelim. Ancak bu yanlış davranışlar sonucunda çok ciddi zaman kayıplarının ve bazen ciddi problemlerin ortaya çıktığını görüyoruz. Bu nedenle bir şikayet olduğunda müracaat edilecek adres doktordur. Bir başka önemli husus ta bazen çekinme veya utanma nedeniyle doktora gitmeme veya doktora tüm şikayetlerini anlatmama durumudur.
Her türlü hastalığın tedavisinde başarıyı etkileyen en önemli faktörün erken tanı olduğunu lütfen devamlı aklımızda tutalım. Özellikle aşağıda sıraladığım şikayetler ciddi bir hastalığın habercisi olabilir. Bu belirtiler konusunda mutlaka uyanık olmamız gerekiyor.
- Uzun süren bulantı, kusma
- Birden bire ortaya çıkan iştah kaybı
- Yutma güçlüğü
- Kilo kaybı
- Büyük abdest alışkanlığında değişiklik
- İdrar alışkanlığında değişiklik
- Makattan kan gelmesi
- Balgam ile kan gelmesi
- Vücudun herhangi bir yerinde ele gelen kitle
- Ses kısıklığı ve öksürük
- Kanamanın durmaması
- Uzun süre iyileşmeyen yaralar
- Siğil ve benlerde belirgin değişiklik
- Ailede bazı hastalıkların olması
Değerli okuyucular, belirli aralıklarla sağlık kontrollerimi yaptırmamız bazı hastalıkların erken tanısı için önemlidir. Ayrıca her hangi bir sağlık problemi olduğunda hastalık ilerlemeden ve vakit geçirmeden ilgili doktora gitmek hayati derecede önem taşımaktadır.
Hepinize sağlıklı günler dileklerimle..
Sağlıklı günler dileklerimle…
Prof.Dr.Erdoğan Sözüer
Genel Cerrahi ve Cerrahi Onkoloji Uzmanı