Crohn Hastalığı

İltihabi barsak hastalıkları ile ilgili genel bilgileri daha önce ‘ülseratif kolit’ yazımızda aktarmıştım. Bu yazımızda ise Crohn hastalığı hakkında bilgi vermeye çalışacağım.   

Bu hastalık sindirim sisteminin sebebi kesin olarak belli olmayan, kronik iltihabi hastalığıdır. Hastalık adını bu hastalığı 1932 yılında tarif eden Dr.Crohn’dan almıştır. Daha çok 20-40 yaşları arasında görülür ve daha çok ince barsaklarda görülür.  Barsaklar normalin 2-3 katı kadar kalınlaşmıştır, barsaklar arasında yaygın yapışıklıklar meydana gelmiştir. İşte normal anatomi ve fizyolojini kaybeden bu barsaklarda tıkanma, ciddi ülserasyonlar, delinme gibi çok önemli problemler ortaya çıkabilir. Bu hastalık için pek çok sebep suçlanmış ancak kesin neden ortaya konamamıştır.

 

Crohn hastalığının klinik belirtileri nelerdir?

-          Kramp tarzında karın ağrıları             -  Kanlı veya kansız ishal

-          Kilo kaybı                                          - Kansızlık

-          Göz bozuklukları                               - Ağız boşluğunda yaralar

-          Eklem ağrıları                                    - Ateş

-          Makat bölgesinde ülserasyonlar, apseler, çatlaklar

 

Hastalığın tanısı nasıl konur?

Crohn hastalığının tanısı zordur. Bu konuda endoskopik muayeneler, radyolojik tetkikler ve alınan parçaları inceleyen çok tecrübeli bir patologa gerek vardır. Ülseratif kolit, barsak tüberkülozu, lenfoma, diğer ince barsak tümörleri gibi hastalıklardan ayrıcı tanısı kolay değildir.

 

Tedavi?

Tedavi öncelikle medikaldir yani ilaçlarla yapılmaya çalışılır. Tedavide şunları yapmayı hedefliyoruz:

-          Hastanın ağrısını dindirmek

-          Barsaklardaki enfeksiyonu kontrol altına almak

-          İshali kontrol etmek

-          Elektrolit,  protein ve vitamin eksikliklerini yerine koymak

-          Hastayı uygun şekilde besleme

Bu gayelere ulaşmak için yapılan işlemler şunlardır:

-          Yatak istirahati

-          Kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin yerine konması

-          İshali azaltan ilaçlar

-          Özel diyet verilmesi: Yağsız, yüksek proteinli, yüksek kalorili, barsağı yormayan diyet uygulanır.

-          Salazopirin, kortikosteroidler, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar

 

Bu hastalıkta cerrahi yaklaşımın yeri ve önemi nedir?

Bazı hastalar da barsak tıkanıklığı, ciddi kanama, barsak delinmesi nedeniyle acil ameliyata alınırlar.  Ya da ilaçla tedaviye cevap alınamayan inatçı vakalarda cerrahi uygulanır. Genel olarak Crohn hastalarının ¾’ünde cerrahi gerekmektedir. Cerrahi ile hastalıklı barsak kısımlarının çıkartılması şikayetlerin bir dönem ortan kalkmasını sağlayabilir ve ilaç ihtiyacını azaltabilir.  Ancak crohn cerrahisi ameliyat sonrası bazı problemleri de beraberinde getirebilir. Ameliyatta ne kadar barsak çıkartılacağına karar vermek önemli bir sorundur. Çünkü geride sağlam olarak bırakılan barsak kısımlarında da sonradan hastalık gelişmeyeceğinin bir garantisi yoktur. Yani nüks için her zaman tetikte olunmalıdır çünkü vakaların yarısına yakın bir kısmında hastalık tekrarlamaktadır.

 

 

Sağlıklı günler dileklerimle ……

 

Prof.Dr.Erdoğan Sözüer

Genel Cerrahi ve cerrahi Onkoloji Uzmanı